Pijn bij de (oudere) kat
In de trimsalon zie ik veel seniorkatten; die zijn vaak ineens gaan klitten, terwijl het daarvoor altijd gewoon goed ging met de vacht. Zelfs korthaartjes, die hun vacht vrijwel altijd prima zelf kunnen verzorgen, komen soms ineens in de salon.
Heel vaak hoor ik dan: "Ja, maar hij/zij is ook al oud". Maar ouderom, dat is geen ziekte! Het klopt dat ouderdom vaak met gebreken komt, maar daar is wel iets aan te doen. 1 van de meest voorkomende oorzaken van verminderde vachtverzorging bij oudere katten, is artrose (of eigenlijk osteoarthritis). Die katten worden stijver, maar hebben ook pijn! Als een dier wat normaal enkele uren per dag besteedt aan vachtverzorging dat dus ineens niet meer (goed) doet, dan is dat een teken dat hij/zij zich niet lekker voelt.
Pijnstilling
Ik kan uiteraard helpen met de vachtproblemen en dat doe ik met liefde. Maar als het onderliggende probleem niet wordt opgelost, blijft het terugkomen. Komt bij; het is voor het welzijn van de kat natuurlijk veel fijner als die pijn zoveel mogelijk verminderd wordt. Praat maar eens met mensen met chronische pijn: die willen erg graag dat die pijn zo laag mogelijk blijft.
Oftewel; overleg in deze gevallen met je dierenarts over pijnstilling. Dit kan het leven van je kat weer een stuk aangenamer maken. Bovendien heb ik al meermaals gehoord van katten die ik eenmalig heb getrimd, dat ze na pijnstilling te hebben gekregen gewoon weer zelf de vacht kunnen verzorgen. Hoe fijn is dat?
Maar wat met al die bijwerkingen? En die nieren dan?
NSAIDs (die veel gebruikt worden als pijnstiller/ontstekingsremmer bij artrose) kunnen een effect hebben op de nieren, dat klopt. Maar, uit onderzoek is ook gebleken dat bij katten met nierfalen (fase 2-3), de progressie van de ziekte vertraagde als er pijnstilling werd gegeven(1). Oftewel, de nieren gingen minder snel achteruit dan bij katten die geen pijnstilling kregen. Pijn heeft namelijk ook veel invloed op een lichaam!
Daarnaast kunnen NSAIDs ook maagdarmklachten geven, bij sommige dieren. Dit kun je al verminderen door het met een maaltijd te geven en niet op lege maag. Heeft het dier alsnog klachten, kunnen er ook maagzuurremmers worden voorgeschreven, of de dosering van het medicijn worden aangepast.
Ook zijn er tegenwoordig andere pijnstillers op de markt, die minder maagdarmbijwerkingen geven, zoals Solensia. Let wel; dit werkt niet ontstekingsremmend (wat bij artrose wel handig is) en dempt alleen de pijn. Maar, als om wat voor reden dan ook NSAIDs geen optie zijn, is het natuurlijk wel een fijne optie!
Let op: overleg altijd met je dierenarts over medicatie! Ga niet op eigen houtje dingen geven/dingen aanpassing in dosering etc. Geef ook nooit pijnstilling bedoeld voor mensen aan je kat! Paracetamol bv is dodelijk!
Hoe herken ik dan dat mijn kat pijn heeft?
Misschien ken je de uitspraak wel: katten zijn meesters in het verbergen van pijn. Dus hoe weet je dan of je kat pijn heeft? Let vooral op gedragsveranderingen: katten met artroseklachten lopen bv zelden mank. Dingen die zouden kunnen opvallen zijn (2):
Zich terugtrekken/verstoppen
Veel meer slapen dan normaal
Niet, minder ver, of minder hoog springen (misschien valt het op dat je kat ineens niet meer op hoge plekjes komt?)
Niet meer soepel traplopen
Verminderde coordinatie
Weinig bewegen
Niet meer in opgekrulde houding liggen
Vachtverzorging neemt af (klitten! Als er ineens klitten in de vacht komen die vroeger nooit voorkwamen, is dat een teken dat er iets mis is)
Agressief gedrag bij aanraking, of juist aanraking proberen te vermijden
Dus, wees niet te bang om pijnstilling te geven
Ondanks dat mijn eigen kat nog jong is, heeft ze wel chronische pijn. En ik zie wat dat met haar doet; zij is veel blijer met pijnstilling, ondanks dat het even zoeken is naar de juiste medicatie. Dus vermoed je ook maar enigszins dat je kat pijn heeft (in je achterhoofd houdende dat katten dit dus heel goed kunnen verbergen!)? Overleg dan zeker met je dierenarts, je kat is je dankbaar!
Bronnen:
1. Gowan RA, Lingard AE, Johnston L, Stansen W, Brown SA, Malik R. Retrospective case-control study of the effects of long-term dosing with meloxicam on renal function in aged cats with degenerative joint disease. J Feline Med Surg. 2011 Oct;13(10):752-61. doi: 10.1016/j.jfms.2011.06.008. Epub 2011 Sep 9. PMID: 21906984.
2. Boekje: Pijn en pijnbestrijding bij huisdieren, door Joost Uilenreef (EBVS-erkend specialist anesthesiologie en pijnmanegement). https://www.anicura.nl/over-huisdieren/kat/kennisbank/pijn-en-pijnherkenning-bij-uw-kat